Padaczka – nazywana inaczej epilepsją – to choroba mózgu, która charakteryzuje się występowaniem nagłych, napadowych dolegliwości (przemijających), spowodowanych nieprawidłową czynnością komórek nerwowych (neuronów). Grupa tych komórek poprzez zaburzenia aktywacji wysyła do części ciała, z którymi łączą się drogą włókien nerwowych, błędne informacje wywołujące niepożądane i niebezpieczne objawy.

W zależności od pobudzonego przez błędny sygnał obszaru ciała u chorego mogą pojawić się np.:

• zaburzenia wzroku – nietypowe doznania, takie jak zniekształcenie obrazu, barwne koła,
• zaburzenia funkcji ruchowych – nagłe drżenie ciała, nasilające się, niemożliwe do opanowania drgawki, znieruchomienie, upadek związany ze zmniejszeniem napięcia mięśniowego,
• zaburzenia mowy i połykania,
• niekontrolowane oddanie moczu,
• ślinotok,
• krótki bezdech,
• utrata świadomości.

W przypadku zaawansowanego stanu zaburzenia obejmują większy obszar mózgu, co prowadzi do wystąpienia objawów obejmujących całe ciało oraz napadowej utraty przytomności.

O ile w przypadku napadu padaczkowego o typowym przebiegu nie występuje zagrożenie życia (jeśli chory nie znajduje się w tym momencie na wysokości czy nie prowadzi pojazdu), o tyle napady przedłużające się powyżej pół godziny albo krótkie, ale występujące jeden po drugim, bez przerwy grożą niedotlenieniem mózgu, obrzękiem, a w konsekwencji nawet zgonem.

Objawy najczęściej mijają samoistnie lub dzięki podaniu leków – zazwyczaj trwając od kilkunastu sekund do kilku minut i nawracając po jakimś czasie (różniącym się u każdego Pacjenta – mogącym trwać dzień, kilka dni, tygodni, a nawet miesięcy). Po napadzie u chorych występuje silne poczucie senności – zdarza się, że zasypiają oni nawet na kilka godzin.

Przyczyny tej choroby nie są dobrze poznane – wiadomo, że padaczkę wywołuje nieprawidłowa funkcja komórek mózgu (neuronów), ale mechanizm jej powstawania nie jest dokładnie znany. Objawy u poszczególnych Pacjentów bywają óżnorodne ze względu na fakt, że nieprawdłowo działające neurony występują w różnych obszrach mózgu, odpowiedzialnych za różne funkcje i części ciała. Wiadomo, że predyspozycje do tej choroby mogą być:

• dziedziczne (uwarunkowane genetycznie),
• nabyte (związane z przebytą chorobą metaboliczną, naczyniową, zapalną lub urazem głowy) nowotworu,

Mogą ją wywołać takie dolegliwości zdrowotne jak: krwotok podpajęczynówkowy, zapalenie mózgu, zapalenie opon mózgowych, udar czy toksyczno-metaboliczne uszkodzenie tkanki mózgowej, ale również choroba alkoholowa.

Nie zawsze jednak udaje się ustalić przyczynę wystąpienia epilepsji, dlatego często rozpoznawana jest ona jako schorzenie o nieustalonej etiologii.

U większości Pacjentów przed napadem epilepsji występują objawy, na podstawie których mogą go oni wyczuć – nazywane zwiastunami. Należą do nich:

• zmiany nastroju (poczucie niepokoju, objawy depresyjne, rozdrażnienie, płaczliwość, napady agresji),
• poczucie zmęczenia i problemy z koncentracją,
  bóle głowy,
• zaburzenia snu,
• zaburzenia żołądkowe i/lub jelitowe.

Niestety na ich podstawie nie da się przewidzieć czasu wystąpienia napadu – może on wystąpić niedługo po nich, ale również kilka godzin, a nawet dni później.

Niektórzy chorzy są w stanie przewidzieć wystąpienie napadu i przygotować się na niego (np. położyć), ponieważ bywa on poprzedzony tak zwaną aurą – nietypowymi indywidualnymi odczuciami zwiastującymi nadchodzący napad mającymi charakter:

• wzrokowy – chory widzi rozbłyski,
• słuchowy – słyszy dziwne dla niego dźwięki,
• węchowy – czuje specyficzny zapach,
• smakowy – ma poczucie smaku w ustach,
• czuciowy – odczuwa na ciele konkretne wrażenia dotykowe.

Warto wiedzieć, że nie wszystkie napady muszą przebiegać z drgawkami – część z nich może polegać na specyficznym krótkotrwałym zawieszeniu – znieruchomieniu, opadnięciu głowy czy zwiotczeniu mięśni, którego konsekwencją jest upadek. Takie objawy często występują u małych dzieci (zwłaszcza z zaburzeniami rozwoju), dlatego w ich przypadku diagnoza nie jest łatwa – zdiagnozowanie epilepsji umożliwia często dopiero wychwycenie przez rodzica powtarzalności tego typu objawów.

Zdiagnozowanie tej nietypowej choroby jest możliwe po ustaleniu charakterystycznych objawów klinicznych oraz zapisu badania EEG (elektroencefalografia), służącego do oceny funkcji bioelektrycznej mózgu.

Polega ono na założeniu przez technika na głowę Pacjenta kompletu elektrod rejestrujących sygnały elektryczne wysyłane przez neurony. Następnie lekarz posiadający odpowiednie uprawnienia analizuje zapis aparatu (mający postać wykresu) porównując go z normą ustaloną dla poszczególnych grup wiekowych. Dodatkowo choremu zazwyczaj zlecane jest wykonanie badania krwi i moczu.

Leczenie padaczki opiera się na farmakoterapii – zazwyczaj chorzy dobrze reagują na pierwszy podany im lek, ale część z nich może na niego nie reagować, w związku z tym zmienia się preparat lub stosuje więcej niż jeden. Niestety największym problemem jest padaczka lekooporna – w przypadku której lekarz może zdecydować o zastosowaniu diety ketogenicznej (ketogennej), stymulatora nerwu błędnego lub interwencji chirurgicznej.

Terapię w przypadku padaczki powinien dobrać lekarz neurolog – zapraszamy serdecznie do naszej Poradni neurologicznej, gdzie uzyskają Państwo fachową pomoc: 18 264 40 00