Tętniak jest niebezpiecznym wybrzuszeniem ściany tętnicy – zjawiskiem wiążącym się z osłabieniem ścian pod wpływem ciśnienia krwi, a następnie poszerzeniem ich światła. Osłabione naczynie, stale podawane naciskowi i rozszerzające się, może z czasem ulec pęknięciu, co skutkuje wewnętrznym krwotokiem niebezpiecznym dla zdrowia i życia dotkniętej tym problemem osoby. Szacuje się, że pęknięcie tętniaka mózgu dotyka 10 na 100 tys. chorych w ciągu roku.

Najczęstszą przyczyną powstania tętniaków mózgu jest obciążenie genetyczne i nadciśnienie tętnicze. Sprzyja im również występowanie zmian miażdżycowych, a ryzyko ich wystąpienia może zwiększyć palenie papierosów. Wystąpieniem tętniaka zagrożone są częściej kobiety, zwłaszcza powyżej 45 roku życia. Zmiany tego typu mogą się również pojawić u osób z zaburzeniami tkanki łącznej. Prowadzą one do wystąpienia stanów zapalnych tętnic i współwystępują z takimi chorobami jak nerwiakowłókniakowatość typu 1 czy torbielowatość nerek.

Tętniaki dzieli się zarówno ze względu na ich wygląd, jak i umiejscowienie oraz przyczynę powstania. Wyróżnia się tętniaki:

• workowate – występujące najczęściej (stanowią one ponad 80 proc. tętniaków umiejscowionych w mózgu) i zlokalizowane zazwyczaj w naczyniach tzw. koła tętniczego; najczęściej osiągają wielkość od kilku milimetrów do kilku centymetrów;
• wrzecionowate – o nieregularnym rozgałęzionym w kilku kierunkach kształcie; najczęściej zlokalizowane są one na tętnicy szyjnej wewnętrznej, tętnicy podstawnej, a także sąsiadujących z nimi gałęziach tętnic mózgu;
• prosowate (mikrotętniaki) – zlokalizowane zazwyczaj w okolicach skorupy, wzgórza, mostu, móżdżku i płaszcza mózgu – na gałązkach tętnic mózgowych.

Tętniak mózgu zlokalizowany w jego przedniej części rzadziej pęka i jest mniejszym zagrożeniem dla życia chorego w stosunku do tętniaków ulokowanych w tylnej części tego organu. Zazwyczaj przed pęknięciem nie powodują niestety żadnych charakterystycznych dolegliwości, w związku z czym odkrywane są najczęściej przypadkowo podczas innych badań. Objawy mogą się pojawić w przypadku, gdy powiększający się tętniak uciśnie nerwy, powodując przy okazji np. zaburzenia widzenia (pogorszenie ostrości, podwójny obraz) czy powiększenie jednej ze źrenic.

Objawy pęknięcia tętniaka mózgu są dość charakterystyczne i nie można ich lekceważyć, ponieważ łączący się z nim krwotok stanowi realne zagrożenie życia. Można do nich zaliczyć:

• silny ból głowy promieniujący do karku i umiejscowiony najczęściej w okolicy potylicznej głowy,
• nudności i towarzyszące im wymioty,
• sztywność karku,
• światłowstręt.

Zdarza się, że osoba, u której nastąpiło pęknięcie tętniaka, traci przytomność – nasilony krwotok może skutkować ogniskowym uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego, prowadzącym np. do niedowładu kończyn.

Diagnostyką i wdrażaniem leczenia w obszarze tętniaków mózgu zajmuje się neurochirurg – zapraszamy serdecznie do Poradni neurochirurgicznej naszej kliniki.